Wykorzystując sztuczną inteligencję, inicjatorzy kampanii - Telewizja Puls, Komenda Główna Policji, Fundacja Telewizji Puls "Pod Dębem" - postawili się w roli zarówno internetowego "oszusta", jak i edukatora. W ten niestandardowy sposób, przy wsparciu ekipy serialu "Lombard. Życie pod zastaw", chcieli uświadomić, jak zaawansowane są możliwości sztucznej inteligencji, i ostrzec przed potencjalnymi zagrożeniami.
Udana prowokacja. Jak powstał scam?
W pierwszym tygodniu stronę internetową Emeryturanamaxa.pl odwiedziło około 15 tysięcy osób, dając się nabrać na scam. To pokazuje, jak realne jest zagrożenie ze strony internetowych oszustów i jak ważne są tego typu kampanie społeczne.
Badani wykazują, że już ponad 60 proc. Polaków używa AI do codziennej pracy. Sztuczna inteligencja daje ogromne możliwości, choć intencje towarzyszące jej wykorzystaniu mogą być różne. Aby to unaocznić, Telewizja Puls wraz z Komendą Główną Policji umieściła AI w centrum kolejnej odsłony kampanii społecznej #ZnamTeNumery.
Stworzono fikcyjny produkt inwestycyjny "Emerytura na maxa", który miał zachęcić seniorów do szybkiego i łatwego zysku (hasła: "Prosta kasa na złote lata. Zwiększ emeryturę nawet 2-krotnie!"). Powstał wideo-scam, którego głównym bohaterem został Henryk Gołębiewski.
Wystarczyło znaleźć w internecie jedno zdjęcie i próbkę głosu Pana Henryka. Po tym nastąpiła seria testowania różnorodnych narzędzi, prób, błędów i poszukiwań kolejnych nowych oprogramowań, wyspecjalizowanych w unikalnym elemencie generatywnej AI. Te narzędzia umożliwiły nam stworzenie materiału wideo, a w nim wypowiedzi, która nigdy nie padła z ust pana Henryka Gołębiewskiego – mówi Artur Cetnarowski z Działu Autopromocji Telewizji Puls, który pracował przy wideo-scamie.
Mimikę Pana Henryka odtworzyliśmy, nagrywając koleżankę z pracy. Na obecnym etapie zaawansowania tej technologii, dla profesjonalisty stworzenie takiego materiału to kwestia kilku dni. Obserwując tempo rozwoju sztucznej inteligencji, za chwilę wystarczą nie dni, a godziny, co nie umknie uwadze oszustów i scammerów – dodaje Mateusz Sobkowiak z Działu Autopromocji Telewizji Puls, który również pracował nad wideo-scamem.
Propozycja Telewizji Puls bardzo mnie zaskoczyła. Nie do końca byłem pewien, jaki będzie efekt wideo, które powstało przecież bez mojego udziału! Kiedy je zobaczyłem, przeraziłem się – oszuści, dzięki zaawansowanym technologiom, są w stanie spreparować dowolny materiał, wykorzystując bezprawnie wizerunek wybranej osoby, a następnie wyłudzać w ten sposób dane czy oszczędności seniorów. Już wielokrotnie to podkreślałem w wywiadach – nie wierzmy we wszystko, co zobaczymy w internecie – zauważa Henryk Gołębiewski, ambasador kampanii społecznej #ZnamTeNumery.
Emerytura na maxa – element kampanii społecznej #ZnamTeNumery – została podzielona na dwa etapy. Pierwszy z nich polegał na emisji wideo ze scamem i trwał od 14 do 20 listopada. Pojawiło się ono na antenach TV Puls i Puls 2 oraz w internecie. Jednocześnie, od 14 listopada po wejściu na stronę www.emeryturanamaxa.pl użytkownicy byli automatycznie przekierowywani na stronę www.ZnamTeNumery.pl, gdzie oczywiście zamiast stracić dane czy pieniądze, otrzymali cenną lekcję, która pomoże im uniknąć podobnych pułapek w przyszłości.
Nowy etap kampanii #ZnamTeNumery
20 listopada rozpoczął się drugi etap kampanii.
Seniorzy to dla nas bardzo ważna grupa społeczna. Dlatego we współpracy z Komendą Główną Policji, Fundacją Telewizji Puls "Pod Dębem", ekipą "Lombardu" oraz licznymi partnerami staramy się nie tylko dostarczać im rozrywkę, lecz także niezbędną wiedzę. Wierzymy, że w ten sposób komercyjny nadawca może realizować ważną społecznie misję. Żyjemy w czasach, w których to, co widzimy w internecie, może być dalekie od rzeczywistości, nawet jeśli wygląda przekonująco– mówi Dariusz Dąbski, Prezes Telewizji Puls.
Jednym z celów działalności naszej Fundacji jest m.in. dbałość o bezpieczeństwo seniorów i ich ciągła edukacja technologiczna. Ważne jest, by zachowywali szczególną ostrożność i dokładnie sprawdzali wszystkie oferty, reklamy i wiadomości, które do nich trafiają, nawet jeśli pochodzą od rzekomych bliskich – dodaje Erin Dąbska, Prezes Fundacji Telewizji Puls "Pod Dębem".
Wzrost incydentów o ponad 40 tys.
Statystyki dotyczące cyberbezpieczeństwa w Polsce i przestępstw przeprowadzanych za pomocą internetu są zatrważające. W ciągu ostatnich 4 lat liczba incydentów naruszenia bezpieczeństwa w sieci wzrosła o prawie 800 proc., a w stosunku do ubiegłego roku – to wzrost o ponad 40 000 zarejestrowanych incydentów.
Niestety dzisiejsze czasy to w wielu przypadkach czasy spreparowanych wiadomości. Coraz bardziej zaczyna zacierać się granica między tym, co jest prawdziwe a tym, co tylko udaje prawdziwe. Każdy z nas spotkał się na pewno z takimi przykładami. Wystarczy film z wakacji czy kilka zdjęć, którymi tak chętnie dzielimy się w social mediach, aby móc stworzyć coś naprawdę przekonującego. Pamiętajmy, że cyberprzestępcy mogą podszywać się także pod naszych najbliższych, czy wykorzystywać wizerunki osób znanych i lubianych, żeby nas oszukać. Dlatego tak ważna jest edukacja. Poprzez naszą AI-ową odsłonę akcji #ZnamTeNumery chcemy, żeby seniorzy i ich bliscy mieli świadomość, że metody oszustów zmieniają się wraz z rozwojem różnych narzędzi, w tym sztucznej inteligencji. Nie oznacza to, że powinniśmy się jej bać i unikać. Musimy być jednak ostrożni i wyczuleni na nowe sposoby działania oszustów, znać słabość tych narzędzi. Dodatkowo istotna pozostaje też obietnica łatwego i szybkiego zarobku, wielkiej wygranej, okazyjnego zakupu – to są kluczowe treści kampanii scammerskich. Wszelkie nierealne, zbyt pięknie brzmiące obietnice od razu powinny wzbudzać naszą czujność. Aktualne pozostaje hasło naszej kampanii: Poznaj numery oszustów i nie daj się nabrać. Dodalibyśmy tylko: PoznAI (kolejne) numery oszustów i nie daj się nabrać – mówi Justyna Ganczarek, Dyrektor Marketingu i Sprzedaży Telewizji Puls.
Świat dynamicznie zmienia się, powszechnie korzystamy z dobrodziejstwa nowoczesnych technologii, które w znacznym stopniu ułatwiają nam codzienne życie. Zmiany te są szczególnie widoczne w zakresie komunikacji interpersonalnej, ale również tej urzędowej. Powszechnie korzystamy z różnego rodzaju social mediów czy też komunikatorów elektronicznych, o usługach bankowych nie wspominając. Świat nie jest jednak czarno-biały i co nie wszyscy niestety dostrzegają, niewłaściwie wykorzystanie nowych technologii może nieść wiele realnych zagrożeń. O ile profesjonalne podmioty dostrzegają tę prawidłowość stosując coraz nowsze środki bezpieczeństwa, o tyle najsłabszym ogniwem są ich użytkownicy, którzy często z różnych przyczyn, wykazują się wielką niefrasobliwością. Polska Policja dostrzegła zagrożenia płynące ze świata cyfrowego powołując do życia w 2022 roku wyspecjalizowaną, wyodrębnianą jednostkę organizacyjną w postaci Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości, której zadaniem jest zapewnienie bezpiecznej cyberprzestrzeni. Po wprowadzeniu do powszechnego użytku sztucznej inteligencji, granice między rzeczywistością, a światem cyfrowym coraz bardziej zacierają się. Zauważyć należy, że tak naprawdę ofiarami scamu są również osoby publiczne jak politycy, sportowcy, czy aktorzy, których wizerunki budzące zaufanie czy sympatię generowane są i wykorzystywane bez ich wiedzy i zgody. Oprócz technologii, którą dysponuje Policja, elementem równie, a w określonych sytuacjach nawet istotniejszym, jest podnoszenie świadomości społecznej w zakresie bezpiecznego korzystania z sieci. Jest to ogromne pole do działania dla całej Policji, ale i dla podmiotów, które aktywnie chcą i potrafią włączyć się w działania na rzecz bezpieczeństwa, wykorzystując przy tym, co warto podkreślić, nowoczesne kanały komunikacji, ale i formy, w celu dotarcia do możliwe największych grup społecznych, czego przykładem jest współpraca z Telewizją Puls. Co prawda kampania dedykowana jest seniorom, a okazją do jej nowej odsłony jest Światowy Dzień Seniora, to należy zauważyć jednak, że tak naprawdę skutki cyberzagrożeń odczuwane są przez całe otoczenie seniorów, a więc nas wszystkich. Okazuje się, że powszechna edukacja w zakresie cyberbezpieczeństwa oraz przestrzeganie podstawowych, prostych zasad może skutecznie nas ochronić przed zakusami cyberprzestępców, w myśl jakże trafnego hasła kampanii #ZnamTeNumery – wyznaje nadinspektor Roman Kuster, I Zastępca Komendanta Głównego Policji.
Kampania społeczna #ZnamTeNumery została zainaugurowana w październiku 2023 roku i od początku była zorientowana na kwestię bezpieczeństwa osób starszych. Jednocześnie, liczba zgłoszeń incydentów naruszających cyberbezpieczeństwo w Polsce drastycznie wzrasta.
Hit serialowy "Lombard. Życie pod zastaw"
"Lombard. Życie pod zastaw" to serialowy hit Telewizji Puls, którego akcja rozgrywa się w środowisku pracowników lombardu i jego klientów. Każdy odcinek to inna historia przedmiotu pod zastaw oraz związanych z nim perypetii. Produkcja cieszy się ogromną popularnością – otrzymała pięć Telekamer, w tym Złotą oraz jako Serial 25-lecia w swojej kategorii. W październiku 2024 Telewizja Puls wyemitowała 800. odcinek.
W "Lombardzie" regularnie pojawiają się znani goście – do tej pory w serialu wystąpili m.in. Jan Tomaszewski, DJ Wika, Krzysztof Rutkowski, Kinga Zawodnik, Akop i Sylwia Szostakowie, Zespół Pectus, Ewa Brodnicka, Mariusz Ząbkowski znany jako Drag Queen "Dżaga", Robert Sowa, Wanda Kwietniewska, Zenek Martyniuk, Katarzyna Pakosińska, Paweł Nastula, Radek Liszewski, Aleksander Doba, Bartek Marszałek czy Michał Wiśniewski.