Wojnę w Afganistanie (nie tę dzisiejszą, ale tę z lat 80.) wygrywał kiedyś w kinie komandos John Rambo. Czasy się zmieniły i dziś Amerykanie Rambo nie wysyłają ani do Afganistanu, ani do Iraku, tylko każą nieść złudną nadzieję Birmie. Jarmarczne widowiska kina akcji mało kogo podnoszą dziś na duchu, już lepiej spróbować sprzedać ku pokrzepieniu serc inną prawdę. Okazuje się, że głównym sprawcą radzieckiej klęski w Afganistanie był pewien kongresman z Teksasu Charlie Wilson (Tom Hanks). Dowiedziawszy się, że CIA przeznacza na pomoc dla tamtejszych partyzantów i uchodźców marnych 5 milionów dolarów, poleciał zobaczyć walki na własne oczy. Spotkał się z prezydentem Pakistanu, odwiedził przerażające obozy dla ofiar wojny, porozmawiał z bojownikami, którzy narzekali na brak broni i środków do walki ze świetnie wyposażoną Armią Czerwoną. A po powrocie do Waszyngtonu z pomocą przyjaciółki, kochanki i filantropki (Julia Roberts) oraz anarchicznego agenta CIA (Philip Seymour Hoffman) zabrał się do roboty. Wykorzystując kontakty w Izraelu i Egipcie, umiejętnie lobbując, sprawił, że do Afganistanu zaczęła płynąć rzeka pieniędzy i broni.

Reklama

Czy to wszystko prawda? Na pewno w wersji uproszczonej i po hollywoodzku przystępnej. Niemniej jednak Wilson to postać autentyczna i wówczas w Kapitolu znacząca. Mike Nichols proponuje więc historię prawdziwą, choć przykrojoną do wartkiej i klarownej konwencji polityczno-dyplomatycznego dramatu. Wykorzystuje też fragmenty dokumentalnych zdjęć, urywki telewizyjnych relacji oraz wprawnie wystylizowane dokrętki.

Dość wiarygodnie wypada też wątek rozliczeniowy. Pomagający Wilsonowi, agent CIA nie ukrywa, że na Afganistanie mu specjalnie nie zależy, tylko na wykrwawieniu się ZSRR. Tyle że owe motywacje przestają być ważne. W końcu osłabienie imperium zła to cel szczytny, a fakt że przy okazji wspierania religijnych radykałów Ameryka wyhodowała nowego wroga, z którym dziś prowadzi wojnę to wyłącznie kwestia zaniedbania, które sam Wilson podsumowuje słowami: "Pomogliśmy im wygrać tę wojnę, a potem spieprzyliśmy całą sprawę". Wiary w szlachetne intencje jego rodaków to nie uszczupla, za to wpisuje się zręcznie w kontekst współczesnej krytyki amerykańskiej polityki. Krytyka to bezpieczna, podobnie jak i samo rozliczenie, bardziej tryumfalistyczne niż cokolwiek podważające. Przy okazji udaje się dokopać Bushowi i Republikanom. Sympatie polityczne Mike’a Nicholsa odczytać nietrudno, bo oto okazuje się, że prowadzący rozrywkowe życie liberalny kongresman jako polityk może być nie tylko skuteczny, ale i ma moralną rację. Demagogia? Być może, ale jakże dla liberalnych kandydatów w nadchodzących wyborach prezydenckich, miła.

Wojna Charliego Wilsona (Charlie Wilson’s War)

USA 2007; Reżyseria: Mike Nichols; Obsada: Tom Hanks, Julia Roberts, Philip Seymour Hoffman, Amy Adams; Dystrybucja: UIP; Czas: 97 min;

Premiera: 22 lutego