W oświadczeniu przesłanym przez Gildię Scenarzystów Polskich we wtorek PAP oceniono, że "powstawanie autonomicznych generatorów treści opartych o sztuczną inteligencję może stanowić szansę dla rozwoju rynku audiowizualnego i kultury w tym obszarze, jednakże szybki rozwój AI stanowi także bardzo poważne wyzwanie w obszarach kultury, gospodarki i prawa, za którym muszą pójść działania regulacyjne". "Wprowadzenie do obszaru kultury generatorów sztucznej inteligencji nie powinno się odbywać kosztem twórców, co zaprzecza idei rozwoju społeczeństwa, lecz powinno stanowić dla twórców dodatkowe narzędzie i wsparcie" - dodano.
Apel scenarzystów do twórców AI
Scenarzyści zwrócili się do "działających w Polsce twórców AI, do korzystających z wytworów AI - zwłaszcza emitentów i właścicieli platform streamingowych, a także do ustawodawców i innych instytucji działających obszarze kultury, by podjęli z twórcami kultury, a w szczególności ze scenarzystkami i scenarzystami, wspólne działania zmierzające do wielostronnej oceny i stworzenia sprawiedliwych dla wszystkich stron zasad wprowadzania do publicznego obrotu modeli sztucznej inteligencji oraz jej wytworów".
W oświadczeniu Gildii pojawił się m.in. postulat wprowadzenia "okresowego moratorium na udostępnianie wytworów kultury, a w szczególności scenariuszy filmów i seriali, na potrzeby trenowania modeli generatywnej sztucznej inteligencji – do czasu wypracowania zasad ich używania, określenia ram prawnych i czerpania korzyści z jej wytworów". "Gildia postuluje również wprowadzenie obowiązkowego oznaczania utworów powstałych przy użyciu sztucznej inteligencji. Gildia stoi na stanowisku, że odbiorcy wytworów kultury mają prawo wiedzieć, czy pochodzi ona od człowieka czy elektronicznych algorytmów" - dodano.
Zabezpieczenie praw i interesów twórców
Jak czytamy, "Gildia stoi na stanowisku, iż udostępnianie dzieł na potrzeby trenowania i działania modeli sztucznej inteligencji stanowi osobne pole eksploatacji tych dzieł". "Gildia zwraca się z prośbą do Ustawodawców oraz właściwych instytucji regulujących rynek kultury i praw własności intelektualnej o podjęcie prac zmierzających do zabezpieczenia praw i interesów twórców, w szczególności do stworzenia odpowiednich mechanizmów blokujących nieuprawnione korzystanie z dzieł twórców, a także do stworzenia systemu rekompensat dla twórców z tytułu wykorzystywania ich dzieł przez modele sztucznej inteligencji kreujące nowe treści" - napisano.
Według twórców, "wspólne działanie niezależne od różnic światopoglądowych, środowiskowych i politycznych jest niezmiernie istotne w przypadku określania ram działania sztucznej inteligencji". "Efekty jej funkcjonowania dotyczą lub będą dotyczyć wszystkich obywatelek i obywateli Polski" - zwrócili uwagę.
Autorka: Daria Porycka