Subskrybuj nas na Youtube
Janosik, przywołany w ostatnim obrazie Agnieszki Holland i Kasi Adamik ("Janosik. Prawdziwa historia") był postacią rzeczywistą. Żył na przełomie XVII i XVIII wieku na Słowacji. Służył w austriackim wojsku. Strzegąc groźnych więźniów w Bytczy poznał przywódcę karpackich rozbójników - Tomasza Uhoricka, do którego szajki postanowił się przyłączyć, z czasem zajmując jego miejsce. Napadał i rabował możnych kupców i księży. Jednak w przeciwieństwie do Robin Hooda nie dzielił się swoim majątkiem zbyt hojnie.
Marek "Janosik" Perepeczko >>>
Polscy widzowie najwyraźniej pamiętają go z serialu (1973) i nakręconego rok później pełnego metrażu Jerzego Passendorfera. W roli podhalańskiego rozbójnika obsadzono barczystegoMarka Perypeczko. O życiu zbójcy opowiadali już trzykrotnie nasi słowiańscy bracia. Jako pierwszy podjął się tego w 1921 roku Jaroslav Siakel. Czechosłowacką produkcję "Janosik" wsparło USA. Kolejna powstała w 1935 roku, a reżyserii podjął się Martin Frica. Do tematu po raz kolejny podszedł w 1963 roku Palo Bielik, w roli tytułowego bohatera obsadzając Frantiseka Kuchę.
Macho z lasu
Jednym z najbardziej znanych rozbójników jest Robin Hood, średniowieczny banita, który walczył o sprawiedliwość z szeryfem Robertem de Rainault. W filmowych wersjach mieszka w lesie Sherwood wraz ze swoją barwną brygadą - małym Johnem, Nasirem i dobrodusznym bratem Tuckiem, który pucharkiem potrafi przywalić na tyle mocno, by przyprawić wroga o nieprzytomność. Pierwsza opowieść o zakapturzonym rozbójnku, w którego wcielił się Douglas Fairbanks powstała w 1922, kolejna w 1938 pod tytułem "Przygody Robin Hooda" w reżyserii Michal Curtiza. Zakapturzonego buntownika zagrał tam Errol Flynn.
Kevin Costner jako Robin Hood, Książę Złodziei >>>
Z czasem wizerunek Robina ewoluował i dopasowywał do potrzeb także damskiej publiczności. I tak w 1991 roku w jego postać wcielił się przystojny Kevin Costner, a do historii dopisano wątek romansowy. Dwa lata póżniej na ekrany weszła parodia losów Robina. Mel Brooks w "Robin Hood: Faceci w rajtuzach" usmażył na patelni najlepsze kawałki z poprzednich wersji. Postać zakapturzonego rozbójnika jest na tyle nośna, że do tematu podszedł również sam Walt Disney. Trzymajmy rękę na pulsie, bo już za rok zobaczymy najnowszą ekranizację Ridleya Scott, z Russellem Crowe.
Wojownicy w szkocką kratę
Z kolei William Wallace, pełnej krwi Szkot był większym nieszczęśnikiem niż Robin. Jego chęć zemsty wzbudziła osobista tragedia - śmierć żony. Pragnienie odwetu było na tyle mocne, że postanowił walczyć w powstaniu przeciw Anglikom. Jego łzawą i krwawą historię na przeniósł ekrany w 1995 roku Mel Gibson filmem "Braveheart. Waleczne Serce". Mel wcielił się w główną rolę. Adaptacja została doskonale przyjęta, została uhonorowana pięcioma Oskarami.
Mel "Waleczne serce" Gibson >>>
Kino postanowiło pokazać również innego Szkota - postać Rob Roya, czyli Roberta MacGregora, który żył w XVIII wieku. Jego losy uwiecznił w powieści Walter Scott, a na ekrany w familijnej wersji przeniósł w 1953 roku Walt Disney. Główną postać zagrał tu Richard Todd. Poważniej Roya potraktował w 1995 roku Michael Caton-Jones, a obsadzając w filmie Jessicę Lange dodał mu także miłosnej pikanterii.
Podwójne życie, czyli Zorro i Batman
Postacie bohaterów często rozdwojone musiały łączyć krwawą działalność pro bono z oficjalnym poukładanym wizerunkiem. Przykładem jest tu Zorro, czyli Don Diego de la Vega. Postać powstała na bazie powieści "The Curse of the Capistrano". Jej ekranizacje są mieszanką westernu i filmu przygodowego. Do ostatnich i najbardziej znanych należą "Maska Zorro" (1998) i jej sequel z 2005 roku "Legenda Zorro". Pierwsza jest dość nietypowa, bo Zorro, którego doskonale gra Anthony Hopkins odchodzi na emerturę, powierzając krwawe zadanie odwetu Alejandro Murriecie (Antonio Banderasa). Ponieważ tak przystojnego aktora zmarnować nie można córkę Zorro kombatanta Elenę gra Catherine Zeta Jones. Jej uroda poprowadzi początkującego bohatera aż do ołtarza. I tak w drugiej części gniewny Alejandro będzie musiał wybrać pomiędzy życiem rodzinnym, a wymierzaniem sprawiedliwości. Nad adaptacją będzie czuwać producentcka ręka Stevena Spielberga.
Czarna maska skrywa tożsamość Antonio "Zorro" Banderasa >>>
Czarną garderobę preferował również Batman, czyli Bruce Wayne. Jego zemsta ma niezwykle osobisty charakter- jest rodzajem autoterapii, odwetem za śmierć najbliższych. Osierocony w młodym wieku Człowiek Nietoperz walczy z psychopatycznym, opętanym pragnieniem destrukcji świata - Jokerem. W ciągu dnia, podobnie jak Murriet prowadzi sterylnie układne, choć dosyć samotne życie. Komiksowego bohatera na ekran przenoszono kilkadziesiąt razy. W 2008 roku podjął się tego Chris Nolan. Reżyser odebrał Jokerowi groteskowy charakter, a historia stała się rodzajem mrocznego moralitetu. W głównej roli umieścił Heatha Ledgera. Fakt, że aktor stracił przedwcześnie życie spowodował, że film zyskał rozgłos, a sylwetka Jokera stała się pośmiertną maską Ledgera.
Rozbójnicy z Dzikiego Zachodu
Dzikie stepy Ameryki pełne były opryszków, a Amerykanie lubią ich idealizować. Mechanizm ten ilustruje Jessy James. Tą XIX wieczna postać napadającego na pociągi rozbójnika przeniesie na ekran między innymi Bronco Billy Anderson , w 1908 roku. W latach 20-tych z wizerunkiem tej postaci rozprawił się Franklin B. Coates ("Wyjęty spod prawa Jesse James", "Jessy James pod czarną flagą"). Z kolei w 1939 roku Henry King wpisał historię buntownika w w kontekst wojny secesyjnej. Historię przywołał jeszcze Sam Fuller w 1949 ("I shot Jesse James"), a w 1957 roku - Nicolas Ray ("The True Story of Jesse James" ). Dwa lata temu w rolę sprawiedliwego dzikusa wcielił się Brat Pitt w wyreżyserowanym przez Andrew Dominika filmie "Zabójstwo Jesse'ego Jamesa przez tchórzliwego Roberta Forda".
Billy Kid jest kolejnym zbuntowanym dzieckiem Dzikiego Zachodu, które wymierza sprawiedliwość także w imieniu własnej mamusi. O Billym opowiada m.in. "Broń w lewej ręce" (1958) Arthura Penna z Paulem Newmanem w roli głównej. O tym, że historia Kida to również opowieść o dylematach przyjaźni nie zapomniał Sam Peckinpah. Opowiada o tym jego "Pat Garrett i Billy Kid" z 1973 roku. Tak tutaj największy przyjaciel bohatera Pat Garrett awansuje na szeryfa. I to z jego rąk ginie Kid.
