Akcja "Złotego kompasu" rozgrywa się w jednym z równoległych do naszego światów. To osobliwe miejsce, gdzie XIX-wieczna architektura krzyżuje się z wizją przyszłości rodem z "Metropolis" Fritza Langa, a ludzkie dusze przybierają postać zwierząt (tzw. dajmonów). Główną bohaterką jest 12-letnia Lyra Belacqua (debiutantka Dakota Blue Richards), sierota, której jedyną bliską osobą jest ekscentryczny wujek. Lord Asriel (Daniel Craig) - niepokorny podróżnik wpada pewnego dnia na trop tajemniczego zjawiska, mającego prowadzić do przejścia do innych światów. Odkrycie nie spotyka się z aprobatą instytucji zwanej Magistraturą, a której zadaniem jest pilnowanie, by równoległe rzeczywistości się nie przenikały. Ta wysyła demoniczną panią Coulter (jak zawsze świetnie prezentująca się Nicole Kidman) by miała oko na dziewczynkę. Tymczasem w tajemniczych okolicznościach porwany zostaje najlepszy przyjaciel Lyry. Ruszając mu na ratunek, dziewczynka odkrywa spisek mający prowadzić do odebrania ludziom wolnej woli.
To zaledwie najważniejsze wątki tej zawikłanej, acz poprowadzonej z wyczuciem historii.
"Złoty kompas" jest opowiastką zdumiewająco staroświecką, z ducha XIX-wieczną. Reżyser Chris Weitz ("Był sobie chłopiec") w ślad za autorem książki Phillipem Pullmanem, buduje swój magiczny świat ze świetnie znanych rekwizytów. Mamy tu więc fascynację dalekimi podróżami, gdzie biegun północny jest równie tajemniczy, jak w czasach, gdy Mary Shelley pisała "Frankensteina". A czarownice, lot balonem czy spotkanie z biały niedźwiedziem budzą równe emocje. Duet twórców bawi się psychoanalizą, a równoległe światy to nic innego jak różne poziomy naszej osobowości. Dorzućmy jeszcze do tego chrześcijański wątek dziecka-zbawiciela i mamy już pełen przekrój przez europejski kram z ideami. Tradycyjna, jeśli chodzi o warstwę duchową, i postmodernistyczna w formie opowieść nie unika też inteligentnej kpiny, chociażby z politycznej poprawności ("co za mili ludzie pochodzenia cygańskiego” - mówi w pewnym momencie teksaski aeronauta). W czekającym nas zalewie świąteczno-familijnych koszmarów, "Złoty kompas" wskazuje wyjątkowo dobry kierunek.
Złoty kompas (The Golden Compass)
USA 2007; Reżyseria: Chris Weitz; Obsada: Dakota Blue Richards, Daniel Craig, Eva Green, Nicole Kidman; Dystrybucja: Warner Bros.;
Premiera: 6 grudnia
