Zdzisław Tobiasz urodził się 13 maja 1926 r. w Nowych Miedzach koło Sieradza. W 1947 zdał maturę i zdał egzaminy w Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Łodzi na wydział aktorski. Plotłem, że chcę być aktorem, bo to pozwala inteligentnie żyć, codziennie coś nowego. Zmienia się postać i twarz. I wtedy ktoś z komisji zauważył z uśmiechem: "Powinniśmy go przyjąć, bo jeszcze zostanie detektywem albo szpiegiem" – wspominał w wywiadzie dla tygodnika "Życie na gorąco" w 2004 r.
Kłopoty z głosem
Studiował pod kierunkiem Leona Schillera. Do szkoły aktorskiej przyjęto go z zastrzeżeniem, że musi pracować nad barwą głosu. Profesorowie argumentowali, że jego "głos za wysoki do postawy i źle wymawia głoski sz, rz i cz". Bardzo szybko udało mu się opanować poprawną wymowę. Ćwierć wieku później, w latach 1975-1995 roku wykładał na łódzkiej filmówce.
Wraz z uczelnią przeniósł się do Warszawy. W 1949 r. zadebiutował na scenie warszawskiego Teatru Placówka, filii łódzkiego Teatru Wojska Polskiego jako Antonelo w "Psie ogrodnika" Lope de Vegi. W 1951 ukończył studia na wydziale aktorskim warszawskiej PWST.
Na wielkim ekranie zadebiutował w 1962 roku. Zagrał w filmie "Ludzie z pociągu" w reżyserii Kazimierza Kutza. Wystąpił też m.in. "Krótkim filmie o zabijaniu" i "Dekalogu V" Krzysztofa Kieślowskiego. Grał i reżyserował w Teatrze Telewizji. Przez 42 lata związany był z warszawskim Teatrem Ateneum. Tam wystąpił m.in. w "Biesach" i "Wiśniowym sadzie".
Przełożony Borewicza
Największą popularność zyskał dzięki roli majora Wołczyka w serialu "07 zgłoś się". Major Wołczyk był jednym z przełożonych głównego bohatera filmu porucznika MO Sławomira Borewicza. Do legendy przeszły jego ironiczne uwagi wobec młodego milicjanta: "Marzę o dniu, w którym jeden z nas pójdzie na emeryturę" lub "Wyjaśnienia w stylu po to Pan Bóg dał mi ręce, żebym nie musiał wzywać radiowozu przestały mnie już interesować”.
Był znany także z licznych ról dubbingowych. W 1956 r. był głosem jednego z przysięgłych w "Dwunastu gniewnych ludziach". W serialowej "Sadze rody Forsythe'ów" użyczył głosu angielskiemu aktorowi Erykowi Porterowi, który grał Somesa. Zwracano mi uwagę, że go bronię i uszlachetniam. Robiłem to z rozmysłem – wspominał w rozmowie z "Życiem na gorąco" w 2004 r. Podkładał głos w serialach "Belfegor", "Kobieta w bieli", "Henryk VIII", "Elżbieta, królowa Anglii", "Żegnajcie moje 15 lat" i "Kroniki młodego Indiany Jonesa"; w animacji "Asterix kontra Cezar" był Juliuszem Cezarem.
Złoty Mikrofon
Występował także w słuchowiskach Polskiego Radia. Często były to role polityków. Długo nie schodziłem poniżej arystokratów, ale Porter i Olivier też niżej lorda i barona nie schodzili – mówił w 2004 r.
W 1991 roku otrzymał Złoty Mikrofon Polskiego Radia.
Zmarł 17 października w wieku 96 lat.
Autor: Michał Szukała